Stres jest naturalną, nieuniknioną częścią naszego życia. Dr Hans Selye, który wprowadził do użycia pojecie stresu, podkreśla, że stres jest normalną reakcją biologiczną każdego organizmu, fizjologicznym zjawiskiem związanym z procesami życia. Stres towarzyszy każdemu z nas i jest reakcją na codzienne wyzwania i życiowe zmiany. Jednym ze sposobów na udane życie jest umiejętne radzenie sobie ze stresem. To nie sam stres jest niebezpieczny dla człowieka ale to jak na niego reagujemy. Bardzo często stres jest wywoływany poprzez negatywne myślenie. Pewien optymalny poziom stresu jest niezbędny dla efektywnego funkcjonowania człowieka. Zbyt niski poziom stresu powoduje spadek motywacji, apatię i znudzenie. Zbyt wysoki wywołuje trudności z koncentracją, lęk i zamęt w głowie, fizyczne zmęczenie, zwolnienie refleksu.

Dr Hans Selye opisuje następujące fazy stresu:

– faza alarmowa – początkowa, alarmowa reakcja zaskoczenia i niepokoju z powodu niedoświadczenia i konfrontacji z nową sytuacją;

– faza mobilizacji – tutaj ma miejsce pełna mobilizacja i wykorzystanie potencjalnych możliwości: stadium szoku oraz stadium przeciwdziałania szokowi, w której podejmujemy wysiłki obronne;

– faza przystosowania (odporności) – organizm nauczył się skutecznie i bez nadmiernych zaburzeń radzić sobie ze stresorem;

– faza wyczerpania – uogólnione pobudzenie całego organizmu co prowadzi do przewlekłego stresu bądź nawet do śmierci;

Jak reagujemy na stres?

– reakcje fizjologiczne: wzrost aktywności systemu nerwowego, zwiększony poziom adrenaliny (lub nor-adrenaliny), co powoduje palpitacje serca, wzrost ciśnienia; bóle pleców, żołądka;

– reakcje psychologiczne: lęk, stany depresyjne, smutek, irytacja, rozczarowanie życiem i sobą;

Występują również:

– zmiany w zachowaniu: objadanie się, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, obgryzanie paznokci, zaburzenia snu, łatwe wpadanie w gniew, unikanie kontaktów z ludźmi;

– zmiany w myśleniu: trudności z koncentracją, zapominanie, negatywne myślenie;

Ostry stres dodaje energii i poprawia skuteczność. Trwały stres wywołuje niemiłe skutki psychiczne i fizyczne ale może zamienić się w stres przewlekły. Prowadzi do nadprodukcji kortyzolu. Powoduje wzrost poziomu cukru we krwi abyśmy mieli więcej energii. To może mieć zgubny wpływ na nasze zdrowie: osłabiona odporność i zwiększona podatność na choroby, wyższe ciśnienie krwi, które niszczy tętnice, prowadzi do chorób serca oraz wielu chorób psychicznych jak nerwice czy depresja.

Serce wali, żołądek się skręca, w ustach masz sucho, pocisz się. To są oznaki ostrego stresu. Radość, niepokój, złość to takie same reakcje ciała. Można zdziałać cuda i zmienić niepokój w radość, wystarczy wprowadzić ten kod w mózg. Eksperci z Newcastle University z UK, którym przewodził profesor Mark Birch-Machin sądzą, że zmieniając sposób, w jaki postrzegamy stres można go odpowiednio zastosować. Należy zmienić postrzeganie sytuacji z negatywnej na pozytywną. Jak tego dokonać? Wyprostuj się, ściągnij łopatki, podnieś głowę i powiedz: czuję radość. Wmów to sobie. Stój wyprostowany i powtarzaj tak długo aż w to uwierzysz. Zwodzisz swój mozg. Stoisz i powtarzasz: czuję radość. Radość i niepokój to uczucia zwierciadlane. W obu przypadkach wali nam serce i szybciej oddychamy. Gdy czujemy lęk bądź radość wydziela się noradrenalina. Różnica tkwi w mózgu. Lęk w tym wypadku można kontrolować dwoma słowami: czuję radość.

Poziom stresu można regulować odpowiednimi oddechami. Następnie, przybierając pewną siebie, wyprostowaną postawę z głową do góry, która pozwala pogłębić oddech i wpłynąć na nasz nastrój. Kiedy poziom noradrenaliny jest zakłócony nasz mózg  źle działa. W stanie idealnym czujemy moc i możemy dać z siebie wszystko. W sytuacji stresowej wytwarza się energia, którą powinniśmy odpowiednio zarządzać.

Odpowiednie zarządzanie stresem to klucz do spokojnego życia. Sportowcy, osoby publiczne robią to stale. Jak optymalizują poziom stresu? Jak osiągają to do czego dążą? Zmieniają stres w pozytywne, korzystne emocje. Możemy zmienić postrzeganie siebie. Warto pamiętać, że umiejętność korzystania ze stresu jest warunkiem spełniania marzeń. Zmiana podejścia do stresu może zmienić sytuację na nasza korzyść. Najlepsi sportowcy nauczyli się jak go wykorzystać w momencie kiedy jest najbardziej potrzebny.

Nie mamy wpływu na sytuacje w jakich się znajdujemy ale możemy sterować swoimi reakcjami. Nasze podejście definiuje skuteczność. Stres może być pozytywny, poprawiać  wyniki a nie być przeszkodą.  Odpowiednie wykorzystanie stresu może oznaczać porażkę albo zloty medal. Szóstkę z testu albo jedynkę. Dobrze ukierunkowany stres może dać nam siłę.